Download het rapport
SAMENVATTING
Platform Business Mediation (PBM) ontving op 9 april 2024 het rapport van het vervolgonderzoek naar kansen en belemmeringen voor zakelijke mediation in Nederland, uitgevoerd door Marc Simon Thomas, Eva Schutte, Manon Schonewille en Olga Korneeva. Het onderzoek belicht de ontwikkeling van zakelijke mediation in de afgelopen vijf jaar en benadrukt belangrijke trends en inzichten, zoals de groeiende waardering voor geregistreerde mediators en de behoefte aan proactieve zakelijke mediators, en advocaten als sparringpartners.
Het onderzoek bevestigt tevens de belangrijkste redenen voor het aanbevelen of gebruik van zakelijke mediation, waaronder snelheid, creatieve oplossingen en verbeterde relaties. Deze bevindingen bieden waardevolle inzichten voor bedrijven, advocaten en mediators in Nederland.
Lees meer achtergrond:
Nieuw onderzoek belicht wensen van gebruikers zakelijke mediation
Dit onderzoek, uitgevoerd met medewerking van PBM door dr. mr. Marc Simon Thomas, mr. Eva Schutte, mr. Manon Schonewille en mr. Olga Korneeva, biedt een update van het onderzoek uit 2018 naar zakelijke mediation onder bedrijven, advocaten en rechters met ervaring in het veld. Het doel van dit vervolgonderzoek uit 2023 onder bedrijven en advocaten is zowel meer kennis en inzicht verkrijgen in de kansen en belemmeringen voor zakelijke mediation, als de ontwikkelingen op het gebied van zakelijke mediation in de afgelopen vijf jaar in kaart brengen. “Het is redelijk uniek dat een eerder grondig onderzoek naar mediation in Nederland vijf jaar later op vrijwel dezelfde manier nog een keer wordt uitgevoerd”, zo benadrukt onderzoeker Marc Simon Thomas.
De meeste trends in 2018 zijn vijf jaar later nog duidelijker uitgekristalliseerd, en er komen ook nieuwe ontwikkelingen naar voren. Wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen en inzichten uit het PBM-onderzoek van 2023?
Proactieve mediators en advocaten als sparringpartners
Net als in 2018 vindt de meerderheid niet dat de mediator zich moet beperken tot het in goede banen leiden van de gesprekken, zodat de partijen op een constructieve wijze met elkaar in gesprek kunnen komen en blijven.
Volgens onderzoeker Manon Schonewille, MfN-registermediator en bestuurslid International Mediation Institute (IMI), is het “gezien de in Nederland heersende benadering dat een mediator faciliterend dient te werken, opmerkelijk dat zowel bedrijven als advocaten duidelijk behoefte hebben aan een mediator die een proactieve rol speelt in de mediation. Zo willen ze allebei dat een mediator de kansen en risico's van een zaak bespreekt met de partijen om hen naar een regeling te begeleiden.”
"Wat betreft de gewenste rol van advocaten in zakelijke mediation is er een verschuiving," zegt onderzoeker Eva Schutte, MfN-registermediator en oud-voorzitter Vereniging ZAM (de voorloper van PBM): "Zowel bedrijven als advocaten zien de rol van de advocaat tijdens de mediation voornamelijk als sparringpartner of bewaker van de belangen van de cliënt, en niet zozeer als juridisch adviseur." Daarnaast verwacht meer dan 93% van de bedrijven dat hun advocaat bekend is met mediationvaardigheden, een toename ten opzichte van 2018 (80%).
Registratie van gespecialiseerde mediators
"De ervaring van een mediator in zakelijke mediation wordt steeds meer gewaardeerd, zowel door bedrijven als advocaten," zegt onderzoeker en secretaris IMI, Olga Korneeva. "Daarnaast speelt de registratie van mediators door organisaties zoals de Mediatorsfederatie Nederland of het International Mediation Institute een steeds grotere rol bij de selectie van een mediator en dient deze als een kwaliteitsmerk voor mediators.”
v.l.n.r: Olga Korneeva, Eva Schutte, Marc Simon Thomas en Manon Schonewille
Voor bedrijven zijn de prioriteiten voor de kwalificaties van een mediator:
ervaring in zakelijke mediation;
juridische kennis;
registratie of certificering (MfN en internationaal IMI);
branche-expertise.
In vergelijking met andere kwalificaties vinden zowel bedrijven als advocaten het minder belangrijk dat een mediator verbonden is aan een specifiek kantoor of samenwerkingsverband.
Voor advocaten zijn voornamelijk de volgende kwalificaties van een zakelijke mediator van belang:
ervaring in zakelijke mediation;
juridische kennis;
branche-expertise;
registratie of certificering (MfN en internationaal IMI ).
Het is verder opmerkelijk dat advocaten in 2023 (70%) nog meer waarde hechten aan een mediator met branche-expertise dan bedrijven (55%). In 2018 was dit andersom: 52% van de advocaten versus 75% van de bedrijven.
Top 3 redenen om zakelijke mediation aan te bevelen of in te zetten
Voor bedrijven:
Verbeteren van relaties/zorgvuldig beëindigen
Verwachting dat mediation sneller is dan een procedure
Verwachting dat de werkelijke oorzaak aan bod komt | Mogelijkheid van een creatieve oplossing
Voor advocaten:
Verwachting dat mediation sneller is dan een juridische procedure
Onzekerheid van een juridische procedure
Mogelijkheid van een creatieve oplossing | Verwachting dat de werkelijke oorzaak aan bod komt
Verder valt op dat bij de redenen voor advocaten om geen mediation aan te bevelen, weerstand bij de cliënt niet meer in de top 3 voorkomt.
Geen beleid
Volgens de onderzoekers springt verder in het oog dat de meeste bedrijven (73%) geen beleid hebben ontwikkeld voor wat betreft de toepassing van verschillende vormen van conflicthantering (bijvoorbeeld wanneer procederen, onderhandelen, of mediation). Deze bevindingen zijn vergelijkbaar met ander recent onderzoek zoals de General Counsel Netherlands Dispute Resolution Survey 2023.
Goed rapportcijfer
Tenslotte toont dit onderzoek aan dat mediation in de zakelijke markt effectief is en de gebruikers overwegend tevreden zijn met hun ervaringen met mediation. De waardering voor het proces van mediation en de mediator is met een gemiddeld rapportcijfer van 7,8 licht gestegen, bij een gemiddeld slagingspercentage van ruim 80%.
DOWNLOAD HET RAPPORT:
Citeertitel: M. Simon Thomas, E. Schutte, M. Schonewille en O. Korneeva, PBM Vervolgonderzoek naar kansen en belemmeringen voor zakelijke mediation onder advocaten en bedrijven in Nederland, Onderzoeksrapport 2024.